fbpx

079. Ανία και αποτυχία

Δευτέρα, 03 Ιουλίου 2017 10:00

Το εβδομηκοστό ένατο video των "Μικρών Μονόλογων από τον Πλάτωνα Ριβέλλη για τη Φωτογραφία και την Τέχνη" (σειρά 2η, 2017).

Ανία και αποτυχία

Δύο λέξεις που σπανίως ακούμε να χρησιμοποιούνται στη διαδικασία της τέχνης είναι η λέξη ανία και η λέξη αποτυχία. Λέξεις προφανώς αρνητικές εκ πρώτης όψεως. Εντούτοις, αν δεν χρησιμοποιήσουμε αυτές τις λέξεις, δύσκολα θα κάνουμε μία δουλειά όλο και πιο ενδιαφέρουσα. Τι σημαίνει ανία; Καταρχήν να θυμηθώ μια φράση του Bergman, ο οποίος αναφερόμενος στους σκηνοθέτες που αγαπούσε είχε βάλει σε ένα είδος παρένθεσης ή υποσημείωσης τον Antonioni λέγοντας: αυτός άξιζε αλλά καταποντίστηκε από την ίδια του την ανία. Η ανία λοιπόν ελλοχεύει σε κάθε φωτογραφική ή καλλιτεχνική δουλειά. Πότε εμφανίζεται αυτή η ανία; Όταν χάνουμε τη χαρά της δημιουργίας επειδή προβλέπουμε το αποτέλεσμα. Ειδικά όταν δεν είμαστε φωτογράφοι εφαρμοσμένης ή επαγγελματικής φωτογραφίας, όπου εκεί η πρόβλεψη του αποτελέσματος είναι εκ των ων ουκ άνευ της επαγγελματικής μας ευσυνειδησίας, στην τέχνη όταν αρχίζουμε να επαναλαμβάνουμε αυτό που κάνουμε ήδη καλά, τότε το κάνουμε όλο και λιγότερο καλά, διότι εμποδίζουμε την εσωτερικότητα να εμφανιστεί και καλυπτόμαστε από την ασφαλή εξωτερικότητα. Τότε αρχίζει και η δική μας βαρεμάρα, η δική μας ανία, την οποία πρέπει με κάποιο τρόπο να σπάσουμε. Όταν σπάσουμε την ανία, σημαίνει πως τολμάμε κάτι που δεν ξέρουμε, κάτι που μας ερεθίζει τη φαντασία και μας αναπτερώνει την ελπίδα. Το συνηθέστερο αποτέλεσμα είναι μία σειρά αποτυχιών μέχρι να αρχίσουμε και αυτό να το ελέγχουμε και να το κατακτούμε. Άρα η αποτυχία, κακή εκ πρώτης όψεως κουβέντα, εδώ μας εξασφαλίζει ένα άνοιγμα προς μια νέα επιτυχία. Εάν δεν συμφιλιωθούμε με την ιδέα της αποτυχίας και δεν αντιμετωπίσουμε την απειλή της ανίας, δύσκολα θα προχωρήσουμε δημιουργικά. Φυσικά, η επιτυχία, η αναγνώριση, το να καμαρώνουμε γι’ αυτό που κάναμε είναι ο σκοπός, αλλά αυτός ο σκοπός δεν μπορεί να είναι συνεχής και χωρίς διακοπές, πρέπει να διακόπτεται από απειλή ανίας και από σίγουρα περισσότερες αποτυχίες.