Ο χαρακτήρας της Φωτοκυκλικής φωτογραφίας
Θα ήθελα να σχολιάσω χωρίς κανένα πάθος μία μομφή που συχνά απευθύνουν μερικοί εκτός Κύκλου προς τους φωτογράφος του Κύκλου και εμμέσως προς εμένα που είμαι και ο πρόεδρος του σωματείου από την ίδρυση του. Λένε ότι όλοι κάνουν την ίδια φωτογραφία. Προφανώς θα διαφωνήσω γιατί αυτό σημαίνει ότι όλοι όσοι είναι καλοί ή μέτριοι φωτογράφοι στον Κύκλο δεν έχουν προσωπικότητα. Το θεωρώ μία αβάσιμη προσβολή. Το να έχει ο Κύκλος έναν χαρακτήρα είναι όχι απλώς αληθινό, αλλά και είναι και ευκταίο. Μια ομάδα ανθρώπων προφανώς μοιράζεται ορισμένες κοινές ιδέες για να συνεχίσει να πηγαίνει μαζί. Είναι σαφές για όποιον έχει γνωρίσει λίγο την ιστορία του Κύκλου από το ´88 και ύστερα, τότε που ιδρυθήκαμε, ότι αυτή η κοινή κατεύθυνση, ή οι κοινές ιδέες έχουν υποστεί σημαντικές αλλαγές, που οφείλονται στις επιρροές της εποχής. Προφανώς παλιά δεν γινόταν έγχρωμη φωτογραφία, σήμερα γίνεται σε ποσοστό άνω του 50% έγχρωμη φωτογραφία. Προφανώς παλιά η φωτογραφία δρόμου είχε μεγαλύτερη πέραση, ας το πούμε έτσι, σήμερα που διεθνώς έχει υποχωρήσει προς όφελος μιας φωτογραφίας πιο, ας το πούμε, εσωτερικής ή εντός εισαγωγικών κλειστού χώρου προφανώς και αυτό έχει επηρεάσει και τον Κύκλο και όχι μόνον τον Κύκλο. Αν όμως κάποιος κάνει τον κόπο να δει, αλλά να δει προσεκτικά όχι θεματικά μόνο, τις δουλειές των φωτογράφων του Κύκλου, θα δει πολύ σημαντικές διαφορές. Δεν θα μπορέσει ποτέ να μπλέξει μια φωτογραφία του Ανδρέα του Σχοινά με μια φωτογραφία π.χ. του Πάνου Ροζάκη ή του Παναγιώτη Ανδριώτη από τον Βόλο. Υπάρχουνε πολλές, για μας χτυπητές, διαφορές ανθρώπων που κινούνται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο. Πώς ορίζεται όμως αυτό το πλαίσιο; Ορίζεται από μια φωτογραφία που απορρίπτουμε χωρίς φανατισμό, αλλά που απορρίπτεται εκ των πραγμάτων και εμμέσως όταν η κριτική της πλειοψηφίας των υπολοίπων μελών είναι επιφυλακτική έως αρνητική. Σιγά-σιγά ο άνθρωπος που κάνει αυτή τη δουλειά δεν θα αισθανθεί τον Κύκλο σαν το σπίτι του και είναι λογικό και ανθρώπινο και σωστό και θα αποχωρήσει χωρίς αυτό να σημαίνει καμία απαξίωση της μιας ή της άλλης πλευράς. Τελευταία έχω παρουσιάσει δουλειές και τις υποστήριξα, όπως της Έλενας Γεωργοπούλου, που είναι, θα έλεγε κάνεις, φαινομενικά εκτός της παραδοσιακής φωτογραφίες που γινόταν στο Κύκλο. Εντούτοις, δεν νομίζω ότι είναι τόσο μακριά που νομίζει κανείς, ίσα-ίσα θεωρώ ότι πολύ λογικά ερωτοτροπεί με κάτι που είναι προκλητικά προς τα έξω, για να εμπλουτίσει το προς τα μέσα. Αυτό που αποκλείουμε, και το αποκλείουμε και λόγω πεποιθήσεων αλλά και λόγω καλλιτεχνικής αίσθησης, είναι οτιδήποτε έχει σχέση με το θέμα, με το concept, με τη διαφήμιση, με την εφαρμογή της φωτογραφίας ή με μια φωτογραφία που μιμείται καλλιτεχνικές εικαστικού τύπου εγκαταστάσεις. Αυτό μας βρίσκει ξένους. Οτιδήποτε όμως κινείται μέσα σε έναν χώρο καθαρά φωτογραφικό και μη χρησιμοθηρικό, όχι εφαρμοσμένο, μας βρίσκει σύμφωνους. Από κει και πέρα, εάν πει κανείς ότι η δική μου ως δασκάλου παρουσία είναι καταπιεστική, θα διαφωνήσω, διότι βεβαίως ως δάσκαλος των περισσοτέρων μελών έχω έναν τρόπο να επηρεάζω, αλλά από όλους τους πιθανούς δασκάλους που ξέρω το εύρος των επιρροών μου είναι πολύ μεγαλύτερο. Διότι συνήθως οι πιο πολλοί δάσκαλοι υποστηρίζουν (και είναι λογικό αυτό ακόμη και για πολύ σπουδαίους φωτογράφους) τη δουλειά που ίδιοι κάνουν με τις δικές τους εμμονές. Εγώ λόγω, θα έλεγα, πολύχρονης πείρας έχω εκπαιδευτεί, έχω αυτοεκπαιδευτεί, να βλέπω και να απολαμβάνω τις διαφορές στις δουλειές των άλλων. Παρόλα αυτά δεν με δυσάρεστη να ανιχνεύεται μία κοινή γραμμή, μία κοινή κατεύθυνση μέσα από τις φωτογραφίες του Κύκλου γιατί αυτός είναι ο χαρακτήρας των καλλιτεχνικών ομάδων.