fbpx

036. Φαντασία, αισθήσεις, γλώσσα, άγνοια

Δευτέρα, 05 Σεπτεμβρίου 2016 09:30

Το τριακοστό έκτο από τη σειρά videos "Μικροί Μονόλογοι από τον Πλάτωνα Ριβέλλη για τη Φωτογραφία και την Τέχνη".

Φαντασία, αισθήσεις, γλώσσα, άγνοια

Είναι γνωστό ότι η φαντασία παίζει μεγάλο ρόλο και προφανώς παίζει μεγάλο ρόλο στην τέχνη. Αλλά δεν μπορεί να υπάρξει αντίληψη της τέχνης, αν δεν υπάρχουν οι αισθήσεις. Από τις αισθήσεις ξεκινάει η δημιουργία του έργου τέχνης και με τις αισθήσεις το προσλαμβάνει ο θεατής. Χρειάζεται όμως να συνηγορήσει και η φαντασία. Εκεί λοιπόν είναι το παράξενο παιχνίδι της τέχνης. Επαναφέρεις με τις αισθήσεις σου αυτό που πρωτοείδες με τις αισθήσεις σου και το απολαμβάνεις με τη φαντασία σου. Η φωτογραφία έχει αυτό το πολύ μεγάλο πλεονέκτημα, μεταξύ άλλων, ότι οι ίδιες οι αισθήσεις λειτουργούν την ώρα που τραβάς τη φωτογραφία και την ώρα που τη θυμάσαι. Δηλαδή, προσλαμβάνεις τη φωτογραφία με τις αισθήσεις σου και αυτομάτως η φαντασία σου σε πηγαίνει στον χρόνο της μνήμης και συνδυάζεις το παλιό με το νέο, το παλιό με το σύγχρονο, αυτό που βλέπεις με αυτό που κουβαλάς μέσα σου. Αυτό συμβαίνει με όλη την τέχνη. Μόνο που η πρόκληση της φωτογραφίας είναι ότι αυτό το κάνει με την ίδια την πραγματικότητα. Δηλαδή, χρησιμοποιεί τη σημερινή πραγματικότητα για να σε μεταφέρει με τη φαντασία σου στην πραγματικότητα του παρελθόντος που κουβαλάς μέσα σου. Κάτι που δημιουργεί στους ανθρώπους πολύ μεγάλη σύγχυση με την τέχνη, και με τη φωτογραφία ίσως ακόμα περισσότερο -διότι η φωτογραφία στηρίζεται στα μάτια και κανείς δεν μπορεί να πιστέψει ότι αυτό που του δείχνουν τα μάτια του δεν είναι αυτό που βλέπει είναι το γεγονός ότι βλέπουν τη φωτογραφία, και την τέχνη γενικά, και θεωρούν ότι εκ προοιμίου, αφού οι αισθήσεις τους το προσλαμβάνουν, πρέπει να το καταλάβουν. Κανείς δεν τους εξήγησε ποτέ ότι η τέχνη δεν γίνεται κατανοητή -με την έννοια του καταλαβαίνω κάτι και εξηγώ κάτι- και δεύτερον ότι δεν μπορείς να προσεγγίσεις μια καινούργια γλώσσα όπως είναι η γλώσσα της τέχνης, αν δεν εκπαιδευτείς σε αυτή τη γλώσσα. Αυτή η άγνοια δημιουργεί και την οργή του θεατή που δεν μπορεί να προσεγγίσει ένα έργο και δεν μπορεί να σεβαστεί ότι εμπόδιο είναι η άγνοια και ότι μόλις φύγει η άγνοια θα το προσεγγίσει. Επομένως το έργο τέχνης δημιουργεί απολαύσεις, αλλά δημιουργεί και έναν πανικό. Τον πανικό που οφείλεται στην άγνοια. Αν είμαστε πιο ταπεινοί μπροστά στην άγνοιά μας, τότε μπορούμε να απολαύσουμε και αυτή την άγνοια και μέσω αυτής να οδηγηθούμε στη φαντασία, στην προσέγγιση και σε ενός είδους παράξενης κατανόησης του έργου τέχνης.