Το κοινό της φωτογραφίας
Μια φωτογραφία που δεν είναι εφαρμοσμένη, επαγγελματική, εμπορική, που δεν απευθύνεται δηλαδή σε ένα συγκεκριμένο κοινό με έναν συγκεκριμένο στόχο, απευθύνεται πριν από όλα σε αυτόν που τη δημιούργησε. Ο πρώτος, δηλαδή, θεατής, το πρώτο κοινό, το προνομιούχο κοινό της φωτογραφίας είναι ο φωτογράφος. Αυτός πρέπει να την επιλέξει, να την αποδεχτεί και σε αυτόν απευθύνεται η ενέργειά του. Είναι δηλαδή συλλέκτης φωτογραφιών δικών του. Το δεύτερο κοινό που τον αφορά είναι το κοινό που τον εκτιμάει και τον αγαπάει -αν τα δύο αυτά συμπίπτουν, ακόμα καλύτερα- το κοινό με το οποίο συνδέεται, το κοινό που τιμάει, του οποίου η γνώμη μετράει και αυτό το κοινό είναι οι οικείοι του, οι δάσκαλοί του, οι μαθητές του, οι φίλοι του, ο περίγυρός του. Το τρίτο κοινό είναι ο κόσμος όλος. Δεν υπάρχει κανένας φωτογράφος που δεν θα ονειρευόταν να κερδίσει και να κατακτήσει την εκτίμηση και την αποδοχή όλου του κόσμου. Αυτό όμως θα ήταν πολύ επικίνδυνο να αντιστραφεί και να ξεκινήσει η επιλογή από το ευρύ κοινό, για να πάει μετά στους οικείους και στους προσφιλείς και να καταλήξει στον ίδιο. Γίνεται συχνά. Είναι ένα είδος απάτης. Απάτης προς τον φωτογράφο και προς το κοινό. Θεωρώντας, δηλαδή, ότι μπορεί να καταλάβει τι είναι αυτό που θέλει το κοινό και να του το δώσει, έστω και αν αυτό στρέφεται εναντίον του ίδιου του φωτογράφου. Από κει και πέρα, το κοινό που θα προσλάβει τη φωτογραφία, θα την προσλάβει με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, όπως διαφορετική είναι και η ιδιοσυγκρασία του καθενός, η μόρφωσή του, το περιεχόμενό του, η γνώση για τη φωτογραφία. Ο φωτογράφος πρέπει να χαρεί, αν το κοινό απολαύσει πνευματικά τη φωτογραφία, έστω και αν την απολαύσει από διαφορετική σκοπιά από εκείνη με την οποία ξεκίνησε να τη βγάζει ο ίδιος. Πρόκειται, δηλαδή, όχι για ένα μήνυμα που πρέπει, όπως στη διαφημιστική φωτογραφία, να φτάσει αυτούσιο στον αποδέκτη, αλλά για μία ένταση, για μία συγκίνηση, που πηγάζει από τον φωτογράφο και προσλαμβάνεται από τον αποδέκτη με διαφορετικό τρόπο, όπως διαφορετικός είναι και ο ίδιος, με τη δική του γνώση, τη δική του σοφία, τη δική του ευαισθησία. Από την άποψη αυτή ένας φωτογράφος ονειρεύεται είτε ένα κοινό που έχει σχέση με την τέχνη, που είναι μορφωμένο σχετικά με την τέχνη, που γνωρίζει τη γλώσσα της φωτογραφίας, είτε ένα κοινό αθώο, ευφυές, ευαίσθητο, ένα κοινό, δηλαδή, που σήμερα πια είναι σπάνιο να βρει. Μπορεί να βρεθεί σήμερα το εκπαιδευμένο κοινό. Είναι μάλλον δύσκολο να βρεθεί ένα πραγματικά αθώο κοινό. Αφού τα έντυπα, η τηλεόραση, οι διαφημίσεις, τα περιοδικά, οτιδήποτε μας περιβάλλει (και το ίντερνετ) βομβαρδίζουν τον κόσμο με φωτογραφίες, χωρίς όμως να του δίνουν και τα απαραίτητα εφόδια για να τις κρίνει.