Φανταστικό και προσωπικό μουσείο, παλαιά και νέα τέχνη
Το φανταστικό μουσείο -όπως το έχει ονομάσει ο André Malraux- που ο καθένας από μας κουβαλάει μέσα του, απαρτίζεται από όλα τα έργα τέχνης που είτε έχουμε ζήσει, είτε τα έχουμε δει, είτε τα έχουμε διαβάσει, είτε τα έχουμε δει σε DVD ή στο διαδίκτυο. Ολα αυτά σωρευμένα στο μυαλό μας συνιστούν το φανταστικό μουσείο μας. Μεγάλο προνόμιο των ανθρώπων της εποχής μας, πράγμα που δεν το είχαν οι άνθρωποι πριν από την ψηφιακή τεχνολογία και τις τηλεοράσεις. Το μουσείο αυτό μετατρέπεται σιγά-σιγά σε ένα προσωπικό μουσείο δικό μας, αφού από το φανταστικό μας μουσείο κρατάμε και επιλέγουμε εκείνα που μας μιλούν, αυτά που μας αφορούν. Επομένως, κάτι που μπορεί να βρίσκεται μέσα στον χρόνο θαμμένο βαθιά, αλλά παρόλα αυτά σήμερα μας συγκινεί, τότε μας αφορά και είναι μέρος του προσωπικού μας φανταστικού μουσειου. Ή, όπως έλεγε ο Peter Brook, σύγχρονο είναι οτιδήποτε σε πιάνει από τον λαιμό. Ο τρόπος που εκφράζεται ένας καλλιτέχνης είναι λογικό να έχει σχέση με τις συνήθειες της εποχής του. Άλλη μουσική ακούνε σήμερα οι νέοι, άλλη γλώσσα χρησιμοποιεί ο άνθρωπος του δρόμου, άλλη γλώσσα και άλλα μέσα χρησιμοποιούν και οι καλλιτέχνες. Εντούτοις, αυτά είναι μόνον η εξωτερική μορφή της τέχνης. Η ουσία, το περιεχόμενο, παραμένει πάντοτε, εις το διηνεκές, μονοπώλιο των μεγάλων καλλιτεχνών και αυτοί μας συγκινούν. Επομένως, προφανώς αν ο Ευριπίδης μας μιλάει σήμερα για πράγματα και προβλήματα και συναισθήματα που μας αφορούν είναι δικός μας, είναι σύγχρονος, αλλά βέβαια ο Ευριπίδης χρησιμοποιεί αρχαία ελληνικά. Αν όμως ένας σύγχρονός μας, συνομήλικός μας, χρησιμοποιεί νέα ελληνικά, αλλά μας μιλάει για πράγματα που δεν μας αφορούν ή με έναν τρόπο που δεν μας συγκινεί, τότε αυτός δεν είναι σύγχρονός μας, δεν μας αφορά, δεν αποτελεί μέρος του προσωπικού μας μουσείου. Αντί λοιπόν να χωρίζουμε την τέχνη σε σύγχρονη και παλιά, αντί να προτιμούμε τη σύγχρονη λέγοντας ότι αυτή μιλάει για πράγματα που μας αφορούν αφού είναι στην ίδια ηλικία με μας, θα προτιμούσα να αποφασίσουμε ότι μας ενδιαφέρουν τα έργα που είναι σημαντικά, τα έργα που κατά περίπτωση μας μιλούν και μας αφορούν και ότι για μας αυτά είναι σύγχρονα άσχετα από την εποχή που γίνανε.